Bedelli Askerlik Yapanlar Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

Askerlik görevi, iş hayatına ara verilmesine neden olan en önemli nedenlerden biridir. Bu durum, hem uzun dönem hem de bedelli askerlik yapacak çalışanlar için bazı hukuki hakları gündeme getirir. Özellikle “Askere giderken tazminat alabilir miyim?”, “Bedelli askerlikte işten çıkarsam kıdemim yanar mı?” gibi sorular sıkça sorulmaktadır.

2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan İş Kanunu ve Asker Alma Kanunu, bu konuyu net bir şekilde düzenlemektedir. Peki, bedelli askerlik için işten ayrılan bir çalışan kıdem tazminatı alabilir mi? İhbar tazminatı hakkı var mı? İşsizlik maaşından yararlanabilir mi? Gelin tüm detayları adım adım inceleyelim.

Askerlik Sebebiyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir mi?

1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesi, askerliği işten ayrılmak için haklı bir sebep olarak kabul eder. Bu nedenle, askerlik nedeniyle işten ayrılan bir çalışan kıdem tazminatı hakkı kazanır. Ancak bu hak, aynı iş yerinde en az 1 yıl çalışmış olan işçiler için geçerlidir.

Önemli bir nokta da şudur: Kıdem tazminatı, sadece askerlik sebebiyle fesih yapılırsa ödenir. Eğer çalışan istifa ederek veya farklı bir sebeple ayrılırsa, bu hak doğmaz.

Bedelli Askerlikte Kıdem Tazminatı Hakkı Var mı?

Son yıllarda en çok merak edilen konulardan biri, bedelli askerlik yapanların kıdem tazminatı alıp alamayacağıdır. 7179 sayılı Asker Alma Kanunu ile bedelli askerlik kalıcı hale getirildi ve bu durum, hukuki açıdan “muvazzaf askerlik” kapsamında değerlendirildi.

Yargıtay kararları da bu yönde şekillenmiştir. Yani bedelli askerlik için işten ayrılan bir çalışan da, en az 1 yıl aynı iş yerinde çalışmışsa kıdem tazminatı alabilir.

Ancak burada kritik bir detay var: İşçi kıdem tazminatı alabilmek için iş sözleşmesini tamamen feshetmelidir. Eğer sadece ücretsiz izin alıp geri dönmek isterse, tazminat hakkı doğmaz.

Askerlikten Dönen İşçi Aynı İş Yerine Dönebilir mi?

4857 sayılı İş Kanunu’na göre, askerden dönen bir işçi, terhis tarihinden itibaren 2 ay içinde eski işverenine başvurursa, işveren işçiyi uygun bir pozisyonda işe almak zorundadır.

İşveren bu yükümlülüğü yerine getirmezse, işçiye en az 3 aylık ücret tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür. Bu hak hem bedelli hem uzun dönem askerlik için geçerlidir.

Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi İhbar Tazminatı Alabilir mi?

İşçiler bu konuyu sıklıkla karıştırır. Askerlik sebebiyle ayrılan işçi ihbar tazminatı alamaz. Çünkü bu fesih, kanunda haklı sebep olarak tanımlanır.

Ayrıca işveren de işçiden ihbar süresine uymasını isteyemez. Yani askerlik belgesini ibraz eden bir çalışan, bildirim süresi beklemeden işten ayrılabilir.

İşsizlik Maaşı Alınabilir mi?

Askerlik nedeniyle işten ayrılan bir işçi, belirli şartları sağlıyorsa işsizlik ödeneğinden yararlanabilir. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli detay, SGK çıkış kodunun “12 – Askerlik” olarak bildirilmesidir.

İşsizlik maaşı için gerekli şartlar:

• Son 120 gün kesintisiz çalışmış olmak

• Son 3 yılda en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmak

• İşten ayrıldıktan sonra 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmak

Not: Askerlik süresi boyunca işsizlik maaşı ödenmez. Başvuru askerlikten önce yapılırsa ödeme durdurulur ve kalan süre askerlik sonrası ödenir.

Bedelli Askerlik İçin İşten Ayrılırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Kıdem tazminatı alabilmek için:

• Fesih dilekçesi askerlik nedeniyle yazılmalı

• Dilekçeye sevk belgesi eklenmeli

• Bildirim noter aracılığıyla veya yazılı şekilde yapılmalı

• SGK çıkış kodu doğru girilmeli

Silüs Belgesi Olmadan İşten Ayrılabilir miyim?

Bazı işverenler, silüs belgesi olmadan ödeme yapmaz. Hukuken sevk belgesi yeterlidir. Ancak belge olmadan ayrılmak risklidir. Yargıtay, ayrılış ile celp tarihi arasında 3-5 ayı makul süre olarak kabul eder.

Askere Gitmeden Kaç Ay Önce İşten Ayrılabilirim?

Makul süre genellikle 3-5 ay olarak kabul edilir. Çok daha erken ayrılan çalışanların tazminat talepleri reddedilebilir. Eğer askere gitmeyi planlıyorsanız, bu süreci doğru yöneterek hem kıdem tazminatınızı hem de işsizlik maaşı hakkınızı güvenceye alabilirsiniz. Doğru belgeleri hazırlayın ve çıkış işlemlerini eksiksiz tamamlayın. Sonraki evre de askere giderken alınacak asker malzemeleri veya bedelli askerlik seti almak olacak.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

1. Bedelli askerlikte kıdem tazminatı alınır mı?

Evet, işçi en az 1 yıl çalışmışsa alır.

2. İhbar tazminatı da ödenir mi?

Hayır, sadece kıdem tazminatı ödenir.

3. Bedelli askerlik için ücretsiz izin alırsam tazminat alabilir miyim?

Hayır, tazminat için işten tamamen ayrılmanız gerekir.

4. İşsizlik maaşı alabilir miyim?

Evet, gerekli prim ve süre şartlarını sağlıyorsanız alabilirsiniz.

5. İşsizlik maaşı askerlik süresince ödenir mi?

Hayır, askerlik sırasında durur, sonrası için devam eder.

6. İşten çıkış kodu neden önemli?

Kod yanlış olursa işsizlik maaşı hakkınız yanar.

7. Silüs belgesi olmadan ayrılabilir miyim?

Teorik olarak mümkün ama sevk belgesi olmadan hak kaybı yaşayabilirsiniz.

8. Askere gitmeden kaç ay önce işten ayrılabilirim?

Genellikle 3-5 ay makul süre olarak kabul edilir.

9. Askerlikten dönünce işe geri dönebilir miyim?

Evet, 2 ay içinde başvurursanız işveren sizi işe almak zorunda.

10. Bedelli askerlikte işveren tazminat ödemek istemezse ne olur?

Dava açarak hakkınızı alabilirsiniz. Yargı kararları işçi lehinedir.